CZĘSTOCHOWA HISTORIA
Częstochowa - miasto leżące na pograniczu Wyżyny Krakowsko – Częstochowskiej i nad rzeką Wartą, w malowniczym paśmie wapiennych wzgórz, ciągnących się od Krakowa po Wieluń, zwanym Szlakiem Orlich Gniazd.
W krajobrazie dominuje Jasna Góra -293 m n.p.m. Miasto posiada bogatą historię, która wywarła znaczący wpływ na dzieje narodu i państwa polskiego. Współczesna Częstochowa powstała z połączenia dwóch miast: Starej Częstochowy, położonej nad Wartą oraz Częstochówki, usytuowanej w pobliżu Klasztoru na Jasnej Górze. Pierwsza wzmianka o istnieniu miejscowości pojawiła się w 1220 r. Nazwa Częstochowa pochodzi prawdopodobnie od imienia założyciela osady na lewym brzegu Warty -Częstocha.
Stara Częstochowa otrzymała prawa miejskie około 1377 roku. Mniejsza osada - Częstochówka położona była na zboczu górującego nad okolicą wzniesienia, na szczycie którego stał niewielki, drewniany kościółek. Wzniesienie to z racji, iż wzgórzajurajskie zbudowane sąz białego wapienia, zwano Jasną Górą. Formalne połączenie Starej i Nowej Częstochowy (Częstochówka w 1717 roku otrzymała prawa miejskie i nazwana została Nową Częstochową) nastąpiło w 1826 roku. Oba miasta scaliła nowa arteria komunikacyjna - Aleja Najświętszej Maryi Panny, wzdłuż której utworzyło się nowe, funkcjonujące do dnia dzisiejszego, centrum miasta. Jego symbolem stał się nowy Ratusz Miejski stojący na obecnym Placu Biegańskiego,
Już w XIV wieku Częstochowa była znanym ośrodkiem hutnictwa żelaza, jednak dzieje miasta są ściśle związane z historią Klasztoru na Jasnej Górze. Został on ufundowany przez księcia Władysława Opolczyka dla sprowadzonego z Węgier zakonu Ojców Paulinów. Uroczysta fundacja odbyła się w 1382 roku. a dwa lata później książę Władysław ofiarował klasztorowi sprowadzony z Rusi. otoczony już wówczas kultem i czcią, Cudowny Wizerunek Matki Bożej z Dzieciątkiem. Sprowadzenie obrazu spowodowało, że w ciągu kilkunastu lat od chwili fundacji, Jasna Góra stalą się jednym z bardziej znanych miejsc pielgrzymkowych. W XX wieku jasnogórski Wizerunek Matki Bożej nazwano Obrazem Czarnej Madonny.
Według tradycji Obraz Matki Bożej został namalowany przez św. Łukasza Ewangelistę na blacie stołu, przy którym Święta Rodzina modliła się i spożywała posiłki. Badania wykazały jednak, że Obraz był pierwotnie ikoną bizantyjską, pochodzącą z VI- VIII w., która przez Ruś przywędrowała na Jasną Górę. Cudowny Obraz Matki Bożej został ukoronowany diademami papieskimi w 1717 r„ a w roku 2005 Ojciec Święty Jan Paweł II. tuż przed śmiercią, 1 kwietnia, pobłogosławił i poświęcił złote korony, które zostały przeznaczone dla Matki Bożej na Jasnej Górze oraz dla wizerunku Matki Bożej w Kaplicy Matki Bożej Częstochowskiej w podziemiach Bazyliki św. Piotra. To Ojciec Święty Jan Paweł II - Wielki Pielgrzym Jasnogórski - wyraził się o Sanktuarium Jasnogórskimjako „... o bijącym sercu Narodu".
W 1655 roku Jasna Góra wytrzymała oblężenie wojsk szwedzkich opisane m.in. w „Potopie" Henryka Sienkiewicza. W1656 roku po zwycięstwie nad Szwedami, król Jan Kazimierz w uroczystym ślubowaniu w Katedrze Lwowskiej ogłosił Najświętszą Maryję Pannę Królową Polski.
Klasztor Ojców Paulinów na Jasnej Górze jest unikatowym obiektem zabytkowym. To bogata skarbnica wotów - pamiątek związanych z dziejami narodu, państwa i kultury polskiej. Zabytki przechowywane w kościele i klasztorze oglądać można m.in.: w Skarbcu, w Muzeum 600-lecia Jasnej Góry i Bastionie św. Rocha. Dokumenty i pamiątki historii Polski gromadzone są również w Bibliotece Jasnogórskiej.
Szlak Orlich Gniazd - Jura Krakowsko-Częstochowska
Wyżyna Krakowsko-Częstochowska, zwana również Jurą, należy do najpiękniejszych zakątków Polski. Ciągnie się wąskim pasem 20 - 40 km między Częstochową i Wieluniem na północy a Krakowem na południu, niepowtarzalnym pięknie Wyżyny decyduje zróżnicowany krajobraz ze skalistymi wzgórzami, ostańcami, jaskiniami, malowniczymi wąwozami i bogatą roślinnością. Ten piękny krajobraz ma jeszcze jeden charakterystyczny element - ruiny średniowiecznych zamków warownych, stanowiących wówczas linię obronną państwa polskiego. Wzdłuż linii zamków wytyczono Szlak Orlich Gniazd (kolor czerwony), łączący zabytki architektury z najpiękniejszymi fragmentami krajobrazu i przyrody tego terenu.
Szlak ten, długości 164 km, rozpoczyna się w Częstochowie (Stary Rynek) a kończy w Krakowie. Początkowo wytyczono trasę pieszą, w latach późniejszych również trasy: rowerową i konną.
Zamki i Strażnice Jurajskie:
Olsztyn - to najbliżej Częstochowy położony zamek ufundowany przez Kazimierza Wielkiego w połowie XIV w. Dziś widać pozostałości po cylindrycznej wieży, budynku mieszkalnym, otoczonym murem niewielkim dziedzińcu zamku dolnego oraz prostokątnej wieży Starościńskiej, zamku dolnym i podzamczu.
Mirów - początkowo niewielka strażnica rozbudowywana w XIV - XVI w. dziś zachowały się: nieforemna wieża, pięciokondygnacyjna wieża mieszkalna, szkielet wskazujący na wykute w skale pomieszczenia mieszkalne oraz pozostałość po fosie otaczającej mur obwodowy, bramę wjazdową i most zwodzony. Obecny właściciel zamku podjął się jego rekonstrukcji.
Bobolice - bliźniaczy do mirowskiego zamek ufundowany przez Kazimierza Wielkiego w XIV w. dla obrony granicy ze Śląskiem. Dzisiejsze ruiny wskazują na istnienie głównego budynku oraz wieży z gankiem obserwacyjnym usytuowanych na szczycie skaty znacznie powyżej podzamcza. Mury obwodowe wkomponowane w wapienne ostańce, były chronione dodatkowo głęboką fosą. Obecnie zaawansowane są już prace związane z rekonstrukcją zamku.
Ogrodzieniec – trzy-wieżowy zamek górny oraz obszerne podzamcze otoczone murem, w którym wykorzystano naturalne ukształtowanie terenu i występujące tu fantazyjnie usytuowane skały, to największe w Polsce ruiny renesansowego zamku. Udostępnione do zwiedzania oraz wzbogacone pięknymi dekoracjami stworzonymi do kręconego tu filmu „Zemsta" stanowią ciekawy cel wizyty.
Pozostałe warte odwiedzenia zamki i strażnice to: Siewierz, Będzin, Smoleń, Rabsztyn, Pieskowa Skała, Ojców, Tenczyn, Liwiec.
IMPREZY PLENEROWE
Biesiady Staropolskie - ZAMEK OGRODZIENIEC
W niezwykłym klimacie czasów minionych organizowane są Biesiady Staropolskie w karczmie Zamkowej bądź na dziedzińcu zamkowym. Serwowane jest: pańskie jadło, pieczony prosiak, dziczyzna, różniste mięsiwa, napitki, czy też tak zachęcające przysmaki jak np. Słodkości Zamkowych Panien. Podczas Biesiady można stać się obserwatorem codziennego życia na zamku m. in. spotkać najprawdziwszych rycerzy, roztańczone panny zamkowe, rozbawionych kuglarzy czy też wieczorową porą natknąć się niespodziewanie na Białą Damę i Duchy Zamkowe.
Żyjący zamek
Organizator pragnie przedstawić tzw. „żyjący zamek", wprowadzi turystę w klimat czasów minionych, kiedy na wieży powiewał herbowy proporzec, a z komnat dochodził gwar roześmianych dworek. Turyści są obserwatorami życia codziennego na średniowiecznym zamku: w kuchni kucharka piecze podpłomyki, którymi częstuje później przybyłych gości, w sali kredencerskiej tańczą dworki, a w pomieszczeniach tzw. Kurzej Stopy przy warsztatach tkackich dziewki przędą ozdobne krąjki. Na dziedzińcu rycerze toczą boje o względy białogłowy oraz stają w szranki do towarzyskich pojedynków.
Wakacje z duchami Wakacje z duchami to doskonały sposób na organizację nietypowej biesiady w murach zamkowych. Wieczór z dreszczykiem, podczas którego nawiedzą nas wszelkie zjawy i duchy zamkowe sprawiając, że będzie to niezapomniany czas niezwykłych, przyprawiających o dreszcze emocji. Zwiedzanie odbywa się w blasku świec i pochodni, z przewodnikiem w grupach maksymalnie 30-osobowych.
Na trasie zwiedzania turyści naocznie mogą stwierdzić obecność duchów pięknej Olimpii - zamkowej Białej Damy, okrutnika hrabiego Warszyckiego zwanego „słowiańskim Drakulą", Czarnej Damy, nieszczęśnika Anzelma, a także Seweryna Bonera ukazującego się w czarnej pelerynie, z laską i w śmiesznym kapeluszu ludziom poszukującym skarbów.
Biesiady regionalne
Pokaz walk rycerskich, zabawy plebejskie, nocne zwiedzanie zamku, poczęstunki potraw regionalnych i lokalnych napitków, muzyka regionalna. Organizator imprez: .Zamek" sp. z o.o. ul. Kościuszki 66.42-440 Ogrodzieniec, tek 032 673 22 20 www.zamek-ogrodzieniec.pl. e-mail:
Jurajska Karawana Konna tzw „tramwajami konnymi" po najładniejszych i inaczej niedostępnych zakątkach Jury (w okolicach Olsztyna i Złotego Potoku). Do wyboru są trasy: „Śladami Zygmunta Krasińskiego" - trasa historyczno-romantyczna śladami naszego wielkiego poety romantycznego;
„Jurajska Złota Pętla" - na trasie m. in.: najciekawsze miejsca Złotego Potoku, Pustynia Siedlecka, drewniany kościół w Źrebicach;
„Królewskim Traktem" - przepiękna trasa wiodąca ze Złotego Potoku do Olsztyna. Organizator zapewnia: tramwaje konne, przewodnika, oprawę muzyczną, konsumpcję w „bazie plenerowej" lub obsługę gastronomiczną na trasie, asystę konną, czyli jeźdźców, którzy na trasie pełnią rolę kelnerów.
Wycieczka do „Zaczarowanego Lasu"
Wycie wilka w prawdziwym lesie, Czerwony Kapturek spacerujący leśnym duktem do swojej Babci, spotkanie z Babą Jagą w jej domku to wrażenia dla maluchów jak najbardziej autentyczne. Las „czarują" aktorzy z Teatru im. Adama Mickiewicza w Częstochowie. Do „Zaczarowanego Lasu" wiozą „tramwaje konne", znane na szlaku Jurajskiej Karawany Konnej. Po drodze odwiedziny w Domu Baby Jagi, rozmowy z Jasiem i Małgosią, a wszystko to w prawdziwej leśnej scenerii, gdzie można zobaczyć niedźwiedzia, usłyszeć wycie wilka, a być może również dostać cukierka od Czerwonego Kapturka. Kiełbaski przy ognisku i dyskoteka kończą dzień pełen wrażeń.
Kosmiczny Szlak Turystyczny
Trasa Jurajskiej Karawany Konnej wiedzie wzdłuż modelu planet Układu Słonecznego, zbudowanego z zachowaniem wszelkich proporcji. Oferta łączy wypoczynek, zabawę, a zarazem stanowi bardzo ciekawy sposób na lekcję astronomii. Trasa rozpoczyna się w Piasku, gdzie znajduje się model Słońca. Dalej są planety: Ziemia, Merkury i Wenus. Tramwaje konne wiozą zwiedzających w kierunku Jowisza i Saturna. Między Saturnem a Uranem znajduje się „Zaczarowany Las", gdzie na leśnej polanie przewidziano krótki postój i konsumpcję. Następnie, mijając Uran i Neptun, podróżni docierają do Plutona. Tu każdy uczestnik na koniu wierzchem okrąża planetę i słyszy gong oznaczający, że właśnie na Ziemię dotarł promień światła ze Słońca, który wystartował równocześnie z uczestnikami podróży. Organizator: OAZA Firma Turystyczna
czerwiec PORAJ
Jurajski Festiwal Wodny
Miejsce: zalew wodny w Poraju
Organizator: VENA, spółka z o.o. Przedsiębiorstwo Usług Turystycznych
Aleja Pokoju 44.42-202 Częstochowa, tel. 034 371 20 33,
e-mail:
czerwiec /lipiec
Międzynarodowy Festiwal Folklorystyczny „Z DALEKA I BLISKA"
W Festiwalu biorą udział zarówno zespoły z okolic Częstochowy, jak i goście z całej Europy. Koncerty i występy odbywające się w różnych miejscowościach regionu są prezentacją ludowych tradycji, obyczajowości i obrzędowości różnych narodów europejskich. Organizator: Regionalny Ośrodek Kultury w Częstochowie ul. Ogińskiego 13 a, tel. 34 3244651 e-mail: . www.rok.czestochowa.pl
13 czerwca-11 lipca RZEKA WARTA
Jubileuszowy Międzynarodowy Spływ Kajakowy Warta Tour
Impreza jest kontynuacją corocznych spływów kajakowych, promujących
szlak wodny rzeki Warty i regionów nad nią leżących. Skierowana jest do
turystów wodnych z Polski i innych krajów europejskich. Organizatorzy
spływu zakładają pokonanie w ciągu miesiąca prawie 1000 km wodnego
szlaku na Warcie, Odrze, Haweli i Szprewie, rozciągającego się pomiędzy
Częstochową a Berlinem. Uroczysta inauguracja spływu nastąpi w dniach
13-14 czerwca w Częstochowie.
Organizator: Wielkopolskie Stowarzyszenie Turystyki i Rekreacji Wodnej
WARTA w Poznaniu, tel./fax 0618422312,
www.warta.poznan.pl
lipiec OLSZTYN POD CZĘSTOCHOWĄ
Jurajskie Lato Filmowe
Jurajskie Lato Filmowe w Janowie jest imprezą plenerową, organizowaną w formie czterodniowego festiwalu filmowego, w polowie lipca. Jest to impreza ogólnodostępna, bezpłatna, o zasięgu ponadregionalnym. Odbywa się cyklicznie. Zdobyła już ogromną popularność, szczególnie wśród młodzieży, która przyjeżdża tu z całej Polski, by uczestniczyć w projekcji filmów „pod chmurką". Corocznie na imprezie zbiera się około 40 osób. Głównym elementem festiwalu jest wieczorna i nocna projekcja filmów. W każdym dniu przed projekcją filmową odbywa się spotkanie z gwiazdą wieczoru: popularnym aktorem lub reżyserem. Organizator: Samorządowy Ośrodek Kultury i Sportu Janów, ul. Częstochowska 1. tel. 034327 8108 e-mail: .
www.janow.pl
ZŁOTY POTOK
sierpień
I sobota i niedziela sierpnia Święto Pstrąga
W Złotym Potoku, zwanym również „Złotą Krainą Pstrąga", znajduje się jedna z najstarszych na kontynencie europejskim wylęgarnia pstrągów, prowadząca także działalność handlową. Dzięki temu w miejscowych restauracjach można skosztować smacznej ryby przyrządzanej na 14 sposobów. Na początku sierpnia (pierwsza sobota i niedziela) odbywa się plenerowa impreza „Święto Pstrąga". Głównym elementem festynu jest konkurs kulinarny, w którym uczestnicy degustują pstrąga przygotowanego na kilkanaście sposobów.
Organizator: Samorządowy Ośrodek Kultury i Sportu, 42-253 Janów, ul. Częstochowska 1, tel. 034 327 81 08, www.janow.pl
LELÓW
29-30 sierpnia
Święto Ciulimu - Czulentu w Lelowie
Do czasu II wojny światowej dużą część mieszkańców Lelowa stanowili Żydzi. Tutaj znajduje się grób cadyka Dawida Biedermanna, do którego corocznie w styczniu pielgrzymują ortodoksyjni Żydzi z całego świata. Tu również przetrwała tradycja przyrządzania ciulimu, potrawy wywodzącej się od żydowskiego czulentu, zmodyfikowanej przez miejscową ludność polską. Główne uroczystości Święta Ciulimu przypadają na niedzielę. W czasie tego święta Żydzi przygotowują czulent, natomiast lelowianie ciulim i wspólnie podają do spożywania przybyłym na to święto gościom. Organizator: Gminny Ośrodek Kultury w Lelowie 42-235 Lelów, ul. Szczekocińska 31, tel. 034 355 00 52, 355 0047 www.lelow.pl
październik
Jurajski Festiwal Folklorystyczny
23-26 października - przesłuchania w Miejskim Ośrodku Kultury w Kłobucku.
6 grudnia - Koncert Laureatów w Filharmonii Częstochowskiej lub MOK w Kłobucku.
Celem festiwalu jest promowanie i przybliżanie wartości kultury ludowej
regionu poprzez prezentację tego, co najcenniejsze w muzyce, śpiewie i tańcu
ludowym. Festiwal odbywa się w kategoriach: zespoły śpiewacze a capella,
zespoły pieśni i tańca, zespoły dziecięce, kapele, soliści instrumentaliści,
soliści śpiewacy, mistrz i uczeń.
Organizatorzy: Regionalny Ośrodek Kultury w Częstochowie.
ul. Ogińskiego 13a, tel. 0343244651,0343249481, www.rok.czestochowa.pl
Historia, kultura i sztuka (3-dniowa)
Dzień 1 - Częstochowa - Koszęcin
Po śniadaniu zwiedzanie Jasnej Góry: Kaplica Matki Bożej, Bazylika Jasnogórska. Sala Rycerska i Golgota Jasnogórska, Skarbiec, Kaplica Pamięci Narodu. Muzeum 600-lecia. spacer po Wałach Jasnogórskich. 13:00 - lunch.
Po obiedzie wyjazd do Koszęcina. Wizyta w siedzibie znanego Zespołu Pieśni i Tańca „Śląsk". Możliwość obejrzenia występu zespołu. Powrót do Pensjonatu „Świat Ogrodów” i obiadokolacja.
Dzień 2 - Częstochowa - Złoty Potok - Ponik - Częstochowa
Do wyboru zwiedzanie wystaw w: Domu Poezji. Muzeum Haliny Poświatowskiej. Ratuszu. Muzeum Pielgrzymowania, Pawilonie Wystawowym i Etnograficznym w Parku Staszica. Zagrodzie Włościańskiej, Galerii Malarstwa i Rzeźby XIX i XX wieku, Konduktorowni -Galerii Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych oraz Muzeum Wyobraźni. 13:00- lunch.
Wyjazd do Złotego Potoku: Dworku Krasińskich i Pałacu Raczyńskich, Kościoła św. Jana Chrzciciela z XV wieku. Spacer Aleją Klonową i nad Źródłami Zygmunta oraz Elżbiety, przystanek w Pstrągami. Przejazd do wsi Ponik - na jej terenie znajduje się leśniczówka. wokół której rozciągają się ścieżki dydaktyczne z licznymi pomnikami przyrody. Powrót do pensjonatu i obiadokolacja. Wieczorem możliwość uczestnictwa w spektaklach teatru repertuarowego lub alternatywnego Teatru From Poland, koncercie w Filharmonii Częstochowskiej, koncertach w Altanie Parkowej, imprezie wybranej z oferty klubów muzycznych.
Dzień 3 - Częstochowa - Olsztyn - Jura
Zwiedzanie Rezerwatu Archeologicznego z eksponatami z zachowanej części cmentarzyska kultury łużyckiej sprzed 2500 lat. W zbudowanym w 1960 roku rezerwacie trwale zakonserwowano i zabezpieczono 100 m2 cmentarzyska. Wizyta w Muzeum Produkcji Zapałek oraz Muzeum Historii Kolei. 13:00 – lunch.
Wyjazd do Olsztyna: wizyta w Betlejemowie Polskim, rajd pieszy z przewodnikiem malowniczym Szlakiem Orlich Gniazd, na którym łączą się cenne zabytki architektury (m.in. ruiny zamków w Olsztynie, Mirowie, Bobolicach i Ogrodzieńcu, pałace Krasińskich i Raczyńskich w Złotym Potoku) i najpiękniejsze jurajskie plenery.
Strona 2 z 2
Remont Zamknięte
W sezonie zimowym Pensjonacik nieczynny
Chcesz zarezerwować nocleg w sezonie wiosna-lato
Zadzwoń 883 566 681
Czekamy na twój telefon
all4web